O akustyce

Właściwości dźwiękochłonne materiałów

  1. Strona główna
  2. O akustyce
  3. Akustyka wnętrz
  4. Właściwości dźwiękochłonne materiałów

Każdy materiał w pewnym stopniu pochłania i odbija fale dźwiękowe. Proporcje między energią fal odbitych i pochłoniętych mogą (i zazwyczaj są) być zmienne w zależności od częstotliwości dźwięku. Dobrymi materiałami dźwiękochłonnymi są materiały miękkie, porowate. Materiały twarde i gładkie bardzo słabo pochłaniają dźwięk.

Współczynniki pochłaniania dźwięku określają stopień pochłaniania dźwięku przez dany materiał. Np. wartość 0,9 oznacza że 90% energii fali akustycznej jest przez dany materiał pochłaniane a 10% odbijane.

αs – pogłosowy współczynnik pochłaniania dźwięku, wyznaczany laboratoryjnie dla każdego pasma tercjowego (100 Hz, 125Hz, 160 Hz itd.) 

αp– praktyczny współczynnik pochłaniania dźwięku, wyliczany dla pasm oktawowych (125 Hz, 250 Hz, 500 Hz itd.) na podstawie wartości αs. Wartości współczynnika dla poszczególnych częstotliości są zaokrąglane do 0,05 i ograniczone do 1,0. 

αw – ważony  wskaźnik pochłaniania dźwięku, jednoliczbowy wskaźnik wyznaczany wg PN-EN ISO 11654 na podstawie wartości αp. Wartość wskaźnika może być uzupełniona o dodatkowe oznaczenie L, M lub H. Oznaczenie takie mówi, że w pewnych częstotliwościach (L – niskie, M – średnie lub H – wysokie) dany materiał charakteryzuje się nieco większym pochłanianiem niż to wynika z krzywej referencyjnej określonej w normie.  

W tabelce poniżej przedstawiono własności dźwiękochłonne typowych powierzchni spotykanych we wnętrzach.

Lp Materiał Współczynnik pochłaniania dźwięku,α,w pasmach oktawowych o środkowej częstotliwości, f
125Hz 250Hz 500Hz 1 kHz 2 kHz 4 kHz
1 Beton zatarty na gładko 0,01 0,01 0,02 0,02 0,02 0,05
2 Beton szorstki 0,02 0,03 0,03 0,03 0,04 0,07
3 Tynk cementowo-wapienny 0,02 0,02 0,03 0,04 0,05 0,05
4 Cegła nieotynkowana 0,02 0,02 0,03 0,04 0,05 0,07
5 Cegła nieotynkowana z głębokimi fugami (10 mm) 0,08 0,09 0,12 0,16 0,22 0,24
6 Gładkie płytki ceramiczne 0,01 0,01 0,01 0,02 0,02 0,02
7 Płyty warstwowe z rdzeniem ze styropianu, pianki poliuretanowej lub wełny mineralnej 0,01 0,06 0,07 0,09 0,02 0,01
8 Blacha trapezowa(cienka) 0,30 0,25 0,20 0,10 0,10 0,15
9 Płyta g-k 12,5 mm na stelażu stalowym z pustką 100 mm 0,08 0,11 0,05 0,03 0,02 0,03
10 Płyta g-k 12,5 mm na stelażu stalowym z pustką 100 mm wypełnioną wełną mineralną 0,30 0,12 0,08 0,06 0,06 0,05
11 2 x płyta g-k 12,5 mm na stelażu stalowym z warstwą wełny mineralnej o grubości 50 mm umieszczoną bezpośrednio za płytą. 0,15 0,10 0,06 0,04 0,04 0,05
12 Boazeria drewniana z desek 16-22 mm (na pióro-wpust lub na zakładkę) na ruszcie, z pustką 50 mm wypełnioną wełną mineralną 0,25 0,15 0,10 0,09 0,08 0,07
13 Płyta pilśniowa porowata o grubości 12,5 mm na twardym podłożu, niemalowana 0,15 0,21 0,29 0,38 0,48 0,38
14 Linoleum lub wykładzina PCW klejona na betonie 0,02 0,02 0,03 0,04 0,04 0,05
15 Wykładzina dywanowa grubości 6 mm na podkładzie piankowym 0,03 0,09 0,25 0,31 0,33 0,44
16 Parkiet klejony do betonu 0,04 0,04 0,07 0,06 0,06 0,07
17 Deski na legarach 0,15 0,11 0,10 0,07 0,06 0,07
18 Szyba podwójna 2 ÷ 3 mm z pustką powietrzną 10 mm 0,10 0,07 0,05 0,03 0,02 0,02
19 Drzwi drewniane, masywne 0,14 0,10 0,08 0,08 0,08 0,08
20 Firanka w odległości do 200 mm przed twardą powierzchnią 0,05 0,04 0,03 0,02 0,02 0,02
21 Zasłona < 0,2 kg/m2; w odległości do 200 mm przed twardą powierzchnią; typowe minimum 0,05 0,06 0,09 0,12 0,18 0,22
22 Kurtyna około 0,4 kg/m2; układana w fałdy lub marszczona > 1:3, w odległości do 200 mm przed twardą powierzchnią; typowe maksimum 0,10 0,40 0,70 0,90 0,95 1,00
23 Kratka(np. wentylacyjna), 50 % prześwitu 0,30 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50
24 Powierzchnia wody 0,01 0,01 0,01 0,01 0,02 0,02
25 Dźwiękochłonne panele ścienne z wełny szklanej grubości 40 mm montowane bezpośrednio na ścianie 0,20 0,65 1,00 1,00 1,00 1,00
26 Dźwiękochłonny sufit podwieszany wypełniony płytamiz wełny szklanej grubości 40 mmmontowany 200 mm pod stropem. 0,60 0,95 1,00 1,00 1,00 1,00

Stosowane są jeszcze inne jednoliczbowe parametry opisujące własności dźwiękochłonne materiałów:

  • Klasy pochłaniania dźwięku wg normy PN-EN ISO 11654.

    Norma, na podstawie wartości αp przypisuje materiałom następujące klasy pochłaniania dźwięku:
    Klasa pochłaniania dźwięku Orientacyjna wartość αw
    A > 0,90
    B 0,80 – 0,85
    C 0,60 – 0,75
    D 0,30 – 0,55
    E 0,15 – 0,25
    Materiał nieklasyfikowany < 0,10
  • Wskaźnik NRC (Noise Reduction Coefficient). Jego wartość jest wyliczana w/g amerykańskiej normy ASTM C 423 jako średnia arytmetyczna wartości αp dla pasm 250, 500, 1000 i 2000 Hz. Wyliczone wartości zaokrąglone do 0,05.