Izolacyjność akustyczna - jest to miara określająca jak dobrze konstrukcja budowlana (system) chroni/izoluje pomieszczenie od hałasu dochodzącego z innych pomieszczeń lub z otoczenia. Wartość wyrażona jest w decybelach [dB]. Wyróżniamy izolacyjność od dźwięków powietrznych (dotyczy np. ścian, stropów) oraz izolacyjność od dźwięków uderzeniowych (np. stropy).
Izolacja od dźwięków powietrznych
Dotyczy ścian, stropów, drzwi i okien itp.
Izolacja od dźwięków uderzeniowych
Dotyczy stropów
Wskaźniki stosowane do oceny izolacyjności akustycznej przegród wewnętrznych w budynku, wyrażone w dB, zostały określone w normach EN ISO 717-1:1997 i EN ISO 717-2:1997 (ustanowionych w 1999 r. jako normy PN-EN ISO 717-1:1999 i PN-EN ISO 717-2:1999).
Jako podstawowe przyjęto trzy wskaźniki oceny izolacyjności od dźwięków powietrznych:
R’w – wskaźnik ważony przybliżonej izolacyjności akustycznej właściwej,
DnT,w – wskaźnik ważony wzorcowej różnicy poziomów,
Dn,w – wskaźnik ważony znormalizowanej różnicy poziomów,
oraz dwa wskaźniki oceny izolacyjności od dźwięków uderzeniowych:
L’n,w – wskaźnik ważony przybliżonego znormalizowanego poziomu uderzeniowego,
Ln,T,w – wskaźnik ważony wzorcowego poziomu uderzeniowego.
Wprowadzono ponadto widmowe wskaźniki adaptacyjne C i Ctr (dla dźwięków powietrznych) oraz CI (dla dźwięków uderzeniowych) , pozwalające na dokładniejszą ocenę izolacyjności akustycznej przegrody w zależności od widma hałasu przenikającego przez nią. Pozwala to na używanie jeszcze innych wskaźników, będących sumą jednego ze wskaźników podstawowych oraz odpowiedniego widmowego wskaźnika adaptacyjnego (np. R’w + C, L’n,w + CI).
Przy formułowaniu wymagań podstawowych (a więc minimalnych, mających zapewnić podstawowy komfort akustyczny), najczęściej stosowany jest wskaźnik R’w.
Wskaźniki uwzględniające wpływ izolacyjności akustycznej w zakresie niskich częstotliwości są szczególnie istotne w przypadku budynków o konstrukcji lekkiej, w których izolacyjność akustyczna przegród na niskich częstotliwościach jest stosunkowo mała.
Przyporządkowanie odpowiednich widm hałasu do odpowiedniego wskaźnika oceny izolacyjności:
|
Rodzaj źródła hałasu |
Odpowiedni wskaźnik oceny izolacyjności |
|
RA1
|
|
RA2
|
Rw - izolacyjność właściwa przegrody (od chwili wprowadzenia normy PN-EN ISO 717-1:1996, wskaźnik ten stanowi wartość pomocniczą przy wyznaczaniu obowiązujących wskaźników RA1, RA2)
Wielkość ta jest niezależna od chłonności przylegających pomieszczeń. Rw zawsze wyznaczane jest w warunkach laboratoryjnych. Jednostką jest decybel (dB). Im wartość jest wyższa tym lepsza jest izolacyjność akustyczna całego układu.
C, Ctr – współczynnik adaptacyjny do Rw, ze względu na rodzaj hałasu
C – dotyczy głównie hałasów wewnątrz budynków np. hałas bytowy, zabawa dzieci, hałasy średnio- i wysokoczęstotliwościowe
Ctr – dotyczy głównie hałasów zewnętrznych np. hałasów komunikacyjnych, hałasy nisko- i wysokoczęstotliwościowe
RA1, RA2 – izolacyjność akustyczna skorygowana o współczynnik adaptacyjny - do celów projektowych należy skorygować wskaźniki pod kątem przenikania bocznego celem otrzymania wskaźników R’A1, R’A2
RA1 = Rw + C
RA2 = Rw + Ctr
R’A1 = RA1 - K
R’A2 = RA2 – K
K – poprawka na przenikanie boczne
Przykład 1:
Izolacyjność akustyczna dla ścianki działowej wykonanej z profili 100 mm, wypełnionej 100 mm wełną mineralną szklaną z obustronną okładziną z płyty kartonowo-gipsowej.
Rw = 47 dB
C = - 6 dB
Ctr = -13 dB
RA1 = Rw + C = 47 – 6 = 41 dB
RA2 = Rw + Ctr = 47 –13 = 34 dB
Przykład 2:
Uproszczony sposób obliczenia skuteczności akustycznej przegrody na podstawie Rw i Li
Li – poziom dźwięku (ciśnienia akustycznego) w i-tym pomieszczeniu.
W pomieszczeniu 1 poziom dźwięku L1 = 90 dB
Rw przegrody = 45 dB
L2 = L1 – (0,75 x Rw)
L2 = 90 – 34 = 56 dB
Sposób ten dotyczy ścianek działowych grubości 50 – 100 mm.
O izolacyjności od dźwięków powietrznych między pomieszczeniami decydują własności dźwiękoizolacyjne zastosowanych przegród, stopień bocznego przenoszenia dźwięku w budynku jak również inne drogi pośredniego przenoszenia dźwięku, np. poprzez kanały wentylacyjne, przestrzenie nad podwieszonymi sufitami itp. Izolacyjność akustyczna wykonanej przegrody w budynku jest zawsze niższa od izolacyjności konkretnego rozwiązania, które zostało określone w warunkach laboratoryjnych. Wpływ na to ma tzw. przenoszenie boczne dźwięku w budynku, którego wartość może przekraczać nawet 10 dB! Normowy współczynnik R’A1 uwzględnia tzw. przenoszenie boczne, które ma istotny wpływ na to jaką ostatecznie izolacyjność akustyczną otrzymujemy dla przegrody – dlatego tak pomocne dla projektantów są opracowania systemowe przygotowane przez wytwórców izolacji akustycznych.
Poziom uderzeniowy – poziom ciśnienia akustycznego pod stropem pobudzonym do drgań za pośrednictwem znormalizowanego źródła dźwięków uderzeniowych (stukacza). Im mniejsza jest jego wartość, tym lepsza jest odporność przegrody na przenikanie dźwięku uderzeniowego.
ΔLw – zmniejszenie znormalizowanego poziomu uderzeniowego podłogi. W zależności od wielkości ΔLw, podłoga umieszczona jest w odpowiedniej klasie (klasa akustyczna podłogi).
Im spadek natężenia dźwięku osiąga wyższą wartość ΔLw tym lepiej. Wtedy znormalizowany poziom uderzeniowy Lnw mierzony w pomieszczeniu pod stropem na którym wywoływane są dźwięki uderzeniowe jest niższy, a więc izolacyjność od dźwięków uderzeniowych całej konstrukcji stropu jest wyższa, korzystniejsza.
Ln,w – wskaźnik ważony poziomu uderzeniowego znormalizowanego - do celów projektowych należy skorygować wskaźnik pod kątem przenikania bocznego celem otrzymania wskaźników L’n,w.
L’n,w = Ln,w + K
K – poprawka na przenikanie boczne
Ln – poziom przeciętnego ciśnienia akustycznego w pomieszczeniu pod stropem przy pobudzeniu stropu przez znormalizowane źródło dźwięku uderzeniowego.
F/s
SD = --------
d
F – siła [N]
s – powierzchnia [m2]
d – przemieszczenie [m]
Im mniejsza sztywność dynamiczna materiału izolującego, tym lepsza izolacyjność od dźwięków uderzeniowych, większe tłumienie dźwięków uderzeniowych. Przy rozpatrywaniu tego samego materiału jako izolacji akustycznej podłogi, lepszy efekt da materiał o większej grubości który posiada mniejszą sztywność dynamiczną mierzoną w [N/m3]. Najlepsze materiały charakteryzują się tym, że mimo np. 2-krotnie mniejszej grubości w odniesieniu do innego, posiadają wartość sztywności dynamicznej na tym samym poziomie.
Warto również przeczytać: